فاصله زیاد بین رأی قالیباف و سعید جلیلی از نگاه پرویز امینی /آرای رئیسی قابل انتقال به دیگران نیست

«عمده آرا پزشیکان و جلیلی آرای ایدئولوژیک و سیاسی است و دو جریان سیاسی هر کدام بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از این آرا را دارند. بنابراین این نزدیکی آرا بین جلیلی و پزشکیان روشن است» این تحلیل پرویز امینی، تحلیلگر سیاسی اصولگرا از نتیجه دور اول انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در گپ وگفت با خبرگزاری خبرآنلاین است.

وی درباره سرنوشت آرای قالیباف در دور دوم نیز می گوید؛«تنها بخش‌های ایدئولوژیک و سیاسی آرای آقای قالیباف قابل انتقال به آقای جلیلی هست»

مشروح مصاحبه مکتوب پرویز امینی، جامعه‌شناس و تحلیلگر سیاسی اصولگرا را در ادامه می‌خوانید؛

************

* آقای امینی، نتایج دور اول انتخابات اعلام شد، تحلیل شما از این نتایج چه بود و چه اندازه این نتایج اعلام شده با آنچه در ذهن شما بود، شباهت و تفاوت دارد؟

تحلیل انتخابات ناظر به درک واقعیت‌ها است و بخشی از این واقعیت‌ها از طریق نظرسنجی‌های معتبر انجام می‌شود. در این دوره به شکل غافلگیرکننده‌ای تخمین نظرسنجی‌ها با واقعیت متفاوت بود و بنابراین گزاره‌هایی مثل مشارکت حدود ۵۰ درصدی، درست از آب درنیامد. اما درباره نامزدهای اصلی رقابت، دو مرحله‌ای شدن انتخابات، ناتوانی نامزدها در دیالوگ با جامعه و....پیش‌بینی‌ها با واقعیت سازگار بود.

* در چند هفته تبلیغاتی اخیر، یک موج‌هایی برای مشارکت ایجاد شد، در ستاد آقای پزشکیان ظریف آمد یا وعده‌هایی که کاندیداها دادند، اما در روز انتخابات این موج تاثیری گویا نداشت و موج مشارکت ایجاد نشد و شاهد ریزش ۹ درصدی مشارکت در مقایسه با انتخابات ۱۴۰۰ بودیم. به نظر شما علت این اتفاق چیست؟ آیا ناامیدی مردم در آن موثر بود یا فاصله زمانی کوتاه یا...؟

عملا انتخابات به فضای عمومی و اجتماعی منتقل نشد و بدنه رأی نامزدها، بدنه ایدئولوژیک و سیاسی آنهاست که بین ۱۰تا ۱۵ درصد یا نهایت ۲۰درصد در دوره‌های مختلف متفاوت بوده است. بنابراین کنش ظریف و خاتمی از دامنه پایگاه ایدئولوژیک و سیاسی چندان فراتر نرفته است.

فضای رقابتی و فضای انتخاباتی شکل نگرفت

* آیا مردم با این عدم مشارکت پیام جدیدی را مخابره کردند یا کاندیداها گزینه مطلوبی نبودند یا ...

کاهش مشارکت علل متفاوتی دارد. برخی زیر ساختی و مربوط به روند سیاست زدایی در جامعه ایران است که به دلایل مختلف سیاست و بالطبع مشارکت از اولویت بخش‌هایی از جامعه خارج شده است. برخی دلایل هم روساختی است، مثلا این نامزدها نتوانستند چهره توانایی از خود برای حل مسائل مردم خصوصا مسائل اقتصادی بدهند و جز شعار و وعده‌های کلی از آنها صادر نشد. یا فضای رقابتی و فضای انتخاباتی شکل نگرفت.

فاصله رأی قالیباف با جلیلی قابل پیش‌بینی بود

* آقای امینی، تحلیل شما از فاصله کم بین آرای آقای پزشکیان و جلیلی و همچنین فاصله زیاد بین آرای آقای قالیباف و جلیلی چیست؟

عمده آرا دو طرف آرا ایدئولوژیک و سیاسی است و دو جریان سیاسی هر کدام بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از این آرا را دارند. بنابراین این نزدیکی آرا بین جلیلی و پزشکیان روشن است اما فاصله رأی قالیباف با جلیلی قابل پیش‌بینی بود، چرا که توان برداشت جلیلی با توجه به نوع تربیت سیاسی این بدنه بیشتر است، همچنانی که توان برداشت آقای رئیسی از جلیلی بیشتر بود.

به طور کلی قالیباف در حضور یک چهره ایدئولوژیک دیگر در انتخابات، توان رأی‌گیری بالا از این بدنه ایدئولوژیک را از دست داد و به همین لحاظ امکان موفقیت در انتخابات را هم از دست داد. انتخابات ۸۴ حضور احمدی نژاد، در انتخابات ۹۲ حضور جلیلی و در انتخابات ۹۶ حضور آقای رئیسی، قالیباف را از بهره‌مندی از رأی این طبقه دور کرد.

آرای رئیسی قابل انتقال به دیگران نیست

* یک هفته تبلیغات پیش‌رو و حمایت آقای قالیباف از آقای جلیلی برای رقابت در روز ۱۵ تیرماه چقدر تاثیرگذار است؟ ممکن است علی رغم حمایت آقای قالیباف از جلیلی، بدنه رأی او به سمت پزشکیان بروند؟

تنها بخش‌های ایدئولوژیک و سیاسی آرای آقای قالیباف قابل انتقال به آقای جلیلی هست و آرای آقای پزشکیان به سختی می‌تواند رشد کند.

*ریزش زیاد سبد رأی اصولگرایان بعد از ۳ سال چه پیامی دارد؟ این یک سومی که وارد انتخابات نشدند چه توجیهی دارد؟

آرای آقای رئیسی به مجموعه‌های ویژگی‌های او از نظر شخصیتی، شمایلی، تجربه موفق تحول در آستان قدس و قوه قضائیه و بدنه ایدئولوژیک و سیاسی او بر می‌گردد و به طور طبیعی قابل انتقال به دیگران نیست. اگر آقای رئیسی در این انتخابات و با همین رقبا حضور داشتند، شانس اول پیروزی در انتخابات بودند.